Μεγαλοβδόμαδο και Λαμπρή στο χωριό

Γράφει ο Στάθης Τσιλιμαντός

Από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης  είναι η Λαμπρή, της οποίας προηγείται η Μεγάλη Σαρακοστή και Μεγάλη Εβδομάδα.

 Οι συγχωριανοί μας πάντα ήταν  θρησκευόμενοι και συμμετείχαν σε όλες τις εκκλησιαστικές εκδηλώσεις και ακολουθίες, όπως προβλέπεται από την Ιερά Παράδοση και Λατρεία του Ορθόδοξου Δόγματος.  Στη γιορτή της Ανάστασης έπρεπε να φθάσουμε εξαγνισμένοι, γι' αυτό προηγείτο και η αυστηρή νηστεία της...

Μεγάλης Εβδομάδας. Η εβδομάδα των Παθών άρχιζε από την Κυριακή των Βαΐων. Κάθε βράδυ παππούδες, γιαγιάδες, γονείς και παιδιά, μέσα από τα σκοτεινά δρομάκια της κάθε γειτονιάς, κατευθύνονταν στον Άι Νικόλα για να παρακολουθήσουν τις ακολουθίες του Νυμφίου.

Μεγάλη Πέμπτη

Το αποκορύφωμα του Θείου Δράματος φτάνει το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, με τα δώδεκα Ευαγγέλια .

 «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου...».

 Αλλά η συγκεκριμένη μέρα για 'μας  τους Παπαδαταίους είναι πάντα πιο σημαντική γιατί έχουμε το έθιμο του καψίματος του Ιούδα, έθιμο που έρχεται από πολύ παλιά και προσπαθούμε και κρατάμε αναλλοίωτο μέχρι σήμερα.

Μεγάλη Παρασκευή

Ακολουθεί η Μεγάλη Παρασκευή. Για όλους ήταν μεγάλη μέρα. Πηγαίναμε στα χωράφια και κήπους να μαζέψουμε άγρια μικρά πολύχρωμα λουλούδια για τον Επιτάφιο. Το στόλισμα του Επιταφίου το έκαναν νέες γυναίκες και μεγάλα κορίτσια, που τις προηγούμενες ημέρες φρόντιζαν και την καθαριότητα της εκκλησίας. Ακολουθεί η μεσημεριανή τελετή της αποκαθήλωσης με την ανάγνωση των έξι Ευαγγελίων για να φθάσουμε στη βραδινή ακολουθία της Μεγάλης Παρασκευής. Η εκκλησία του Άι Νικόλα ήταν πάντοτε ασφυκτικά γεμάτη, γιατί επισκέπτονταν το χωριό για τη γιορτή της Λαμπρής και οι ξενιτεμένοι μας, ιδίως Αθηναίοι.

« Η ζωή εν τάφο κατετέθης Χριστέ…» , 

«Αξιον εστί μεγαλύνειν σε τον Ζωοδότη » και

« Αι γενεαί πάσαι ύμνον τη Ταφή σου, προσφέρουσι Χριστέ μου »

Περιφορά επιταφίου

Ακολουθεί η περιφορά του Επιταφίου σε όλο το χωριό. Με βήματα σιγανά, σαν περίπατος, προπορεύονταν της θρησκευτικής πομπής τα εξαπτέρυγα. Ακολουθεί ο Επιτάφιος, ο παπάς και οι  ψάλτες.

Οι γυναίκες που ο Επιτάφιος περνούσε μπροστά από τα σπίτια τους έβγαιναν στο δρόμο και μες στο μισοσκόταδο -ως άλλες ιέρειες- έκαιγαν λιβάνι πάνω σε αναμμένα κάρβουνα στα λιβανιστήρια.

  Στην περιφορά τα παιδιά κρατούσαμε φαναράκια που η κάθε μικρή φλόγιτσα τους προσπαθούσε να μας φωτίσει το δρόμο.

Ακολουθούσε το μεγάλο Σάββατο όπου μικροί και μεγάλοι συνηθίζαμε να κοινωνούμε.

 Στις ψυχές μας, αρχίζει να γεννάται η ελπίδα και χαρά για την αναμενόμενη Ανάσταση και οποίο χαρούμενο μήνυμα μπορεί να φέρει αυτή για το κάθε έναν από 'μας.

Η γιορτή της Λαμπρής

Όλοι άρχισαν τις προετοιμασίες για τη γιορτή της Λαμπρής. Οι μανάδες μας ζύμωναν και έψηναν στο φούρνο φρέσκο ψωμί και οι πατεράδες μας έσφαζαν το αρνί του Πάσχα.

Για 'μας τα παιδιά είχε ξεχωριστό νόημα ο ερχομός της Λαμπρής, γιατί συνήθιζαν οι γονείς μας ή οι νονοί μας να μας αγοράζουν καινούρια  παπούτσια (την εποχή που ήμασταν εμείς παιδιά ...δεν είχαμε καινούρια παπούτσια κάθε μέρα), όχι όπως τώρα που τα παιδιά έχουν ο,τι θέλουν όποτε το θέλουν.

Η Ανάσταση

Η καμπάνα για τη Ανάσταση χτυπάει στις 11 η ώρα το βράδυ. Όλοι μας «Λαμπροφορεμένοι» γεμάτοι χαρά για την αναμενόμενη Ανάσταση, συρρέαμε στην εκκλησιά. Όταν ο Παπάς έλεγε το «Δεύτε λάβετε φως…….»  οπότε γυρνούσαμε στα σπίτια μας με την αγαλλίαση που γέμιζαν τις καρδιές μας τα λυτρωτικά τροπάρια :

«Χριστός Ανέστη εκ νεκρών» «Αναστάς ο Ιησούς από του Τάφου»

«Ανάσταση Χριστού θεασάμενοι»

 Το μεσημέρι της Λαμπρής όλη η οικογένεια γευμάτιζει με το σουβλιστό αρνί.  Πολλές φορές ερχόντουσαν και κλαριτζήδες και το κέφι  χτύπαγε κόκκινο με τους θησαυρούς της δημοτικής μας μουσικής. 

Καλή Ανάσταση και καλό Πασχα.